สมเด็จพระสังฆราช (สี) พระนามเดิมว่า "พระอาจารย์สี" เดิมอยู่วัดพนัญเชิง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พื้นเพเดิมกล่าวกันว่าเป็นชาวจังหวัดนครศรีธรรมราช ภายหลังจากเสียกรุงแก่พม่าในคราวปี พ.ศ.2310 แล้ว ท่านได้เดินทางกลับไปอยู่ ณ จังหวัดนครศรีธรรมราช สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีไดพบท่านเมื่อเสด็จกรีฑาทัพไปตีเมืองนครศรีธรรมราช ในปีฉลู พุทธศักราช 2312 จึงทรงอาราธนาให้มาอยู่ ณ วัดระฆังโฆสิตาราม ซึ่งยุคนั้นยังเรียกกันว่า วัดบางว้าใหญ่ แล้วโปรดสถาปนาขึ้นดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราช
ครั้นสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีมีสัญญาวิปลาสสำคัญว่าพระองค์เป็นพระโสดาบันจะให้พระสงฆ์ถวายบังคม สมเด็จพระสังฆราชพระองค์นี้ พร้อมกับพระพุฒาจารย์วัดอมรินทราราม ซึ่งเรียกกันว่า วัดบางว้าน้อย และพระพิมลธรรม วัดพระเชตุพนฯ หรือเรียกว่า วัดโพธาราม ไม่ยินยอมทำตามรับสั่ง จึงถูกถอดยศออกจากสมณศักดิ์ทั้ง 3 รูป ทั้งรับสั่งให้ลงพระราชอาญาเฆี่ยนและเกณฑ์ไปขนของโสโครกที่วัดหงส์รัตนาราม
สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 โปรดสถาปนาให้ดำรงตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชตามเดิมในคราวเดียวกับที่สร้างกรุงเทพพระมหานคร เมื่อปีขาล พุทธศักราช 2325 และทรงยกย่องว่า เป็นพระมหาเถรที่มั่นคงในพระพุทธศาสนา โปรดเกล้าฯ ให้รื้อพระตำหนักทองของพระเจ้ากรุงธนบุรีนำไปสร้างเป็นกุฏิถวาย ภายหลังตำหนักหลังนี้ต้องอัคคีภัยไหม้หมดในคราวสมัยรัชกาลที่ 3 สมเด็จพระสังฆราช (สี) ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อครั้งดำรงพระยศสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรฯ
สมเด็จพระสังฆราช (สี) ทรงครองสมณศักดิ์ที่สมเด็จพระสังฆราชพระองค์แรกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่ปี พุทธศักราช 2325 จนถึงปีขาล พุทธศักราช 2337 ระยะเวลาในสมณศักดิ์ประมาณ 12 ปี สินพระชนม์ในสมัยรัชกาลที่ 1 เมื่อเดือน 5 ปีขาล พุทธศักราช 2337
ข้อมูลประกอบ >>> ทำเนียบสมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์
| 
